Rodzaje tynków elewacyjnych

Mimo upływu lat i wielu nowych rozwiązań, tynkowanie elewacji wciąż pozostaje najpopularniejszą metodą wykańczania zewnętrznych ścian budynków. Tynk nie tylko chronią ściany przed warunkami atmosferycznymi i uszkodzeniami mechanicznymi, ale też mogą stanowić miłą dla oka dekorację. W niniejszym tekście przedstawimy rodzaje tynków zewnętrznych oraz ich charakterystykę.

Rodzaje tynków zewnętrznych - Tynki grubowarstwowe

Tę grupę tynków nazywa się także tynkami tradycyjnymi. Powstają one z mieszaniny cementu, piasku, wapna i wody. Można kupić od razu gotową mieszankę lub przygotować ją samodzielnie, pilnując proporcji składników. Ta pierwsza opcja jest o wiele wygodniejsza, gdyż tynk będzie łatwiejszy w nakładaniu oraz będzie wykazywał lepszą paroprzepuszczalność i wodoodporność. Cechą charakterystyczną będzie dla nich nakładanie w 2 lub 3 warstwach. Zadaniem pierwszej (zwanej obrzutką) jest poprawienie przyczepności tynku. Druga natomiast będzie warstwą wyrównującą, trzecia zaś stanowi gładź pod malowanie. Charakteryzują się dobrą paroprzepuszczalnością i zadowalającą wytrzymałość, ale nie są zbyt dekoracyjne, przez co wymagają malowania. Tynki te można wykorzystywać na nowych ścianach jedno- lub trójwarstwowych (nanosząc bezpośrednio na mur) lub do renowacji starych tynków. Na gładkie ściany jednowarstwowe mogą być nanoszone w wersji pocienionej (10 mm). Nie należy ich jednak stosować na ścianach dwuwarstwowych, gdyż ich grubość (warstwy mają łącznie ok. 2-3 cm) i waga zbytnio obciążają takie układy. Tradycyjne tynki zewnętrzne można nakładać ręcznie lub wykorzystując agregaty do tynków elewacyjnych.

Rodzaje tynków tradycyjnych

W przypadku tej grupy wyróżnia się trzy rodzaje tynków:

• tynki wapienne — mogą być z powodzeniem nakładane na stare warstwy tynku. Obecnie jednak są bardzo rzadko stosowane przez wzgląd na małą odporność na uszkodzenia.
• tynki cementowe — cechują się dużą wytrzymałością, przez co zalecane jest stosowanie w miejscach narażonych na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne. Trzeba jednak pamiętać, że są stosunkowo trudne w nakładaniu.
• tynki cementowo-wapienne — kompromis między dwoma pozostałymi rodzajami tynków. Od cementowych odróżnia je lepsza paroprzepuszczalność i łatwiejsze nakładanie oraz, niestety, mniejsza wytrzymałość i odporność na zawilgocenie (nadal jednak wygrywają na tym polu z wapiennymi).

Tynki cienkowarstwowe

Aktualnie tego typu tynki są najczęstszą metodą wykańczania elewacji. Mogą mieć one różny skład, wpływający na ich fakturę. Dostępne są w formie masy gotowej do nakładania lub suchej mieszanki do rozrobienia z wodą. Tynki cienkowarstwowe nakłada się w jednej warstwie o grubości 2-10 mm. Są stosunkowo wytrzymałe, a przy tym bardzo dekoracyjne i nie wymagają malowania. Przeznaczone są do stosowania na zewnętrznych ścianach dwuwarstwowych, ocieplanych metodą lekką mokrą. Nie trafiają jednak bezpośrednio na ocieplenie — konieczna jest warstwa zaprawy klejowej z zatopioną weń siatką z włókna szklanego. Co ciekawe, oprócz faktur tradycyjnych (tzw. baranków i korników), tynk tego typu jest także dostępny w formie imitującej powierzchnię cegieł, drewna lub kamieni. Wyróżnia się przynajmniej kilka rodzajów tynków cienkowarstwowych. Można je nakładać ręcznie lub zastosować agregat do tynków.

Tynki akrylowe

Dostępne w formie gotowej do użycia i w bogatej palecie barw (kolor może być właściwie dowolny, choć oczywiście najtańszy jest biały). Cechują się dużą przyczepnością, odpornością na uszkodzenia mechaniczne i elastycznością. Są także mało nasiąkliwe, ale wykazują także wysoki współczynnik oporu dyfuzyjnego (czyli zatrzymują w przegrodzie transport wody), przez co nie powinny być stosowane na wełnę mineralną. Charakteryzują się pH zbliżonym do neutralnego lub lekko kwaśnym. Nadają się idealnie zarówno na nowe ściany, jak i te poddawane termorenowacji. Trzeba jednak pamiętać, aby nie stosować ich na zawilgoconych murach.

Tynki mineralne

Tynki mineralne sprzedawane są w formie suchej mieszanki do rozrobienia z wodą. Są odporne na promieniowanie UV i nawet spore wahania temperatury. Nie są przy tym podatne na pleśnie, grzyby i algi, a ich trwałość zwiększa się z upływem czasu. Cechują się największą nasiąkliwością i alkalicznością, a także najlepszą dyfuzją (umożliwiają swobodny przepływ pary wodnej). Dzięki temu mogą być bez przeszkód stosowane do renowacji zawilgoconych budynków (gdzie trzeba zapewnić odpowiednie odprowadzanie wody na zewnątrz) oraz przy ociepleniach wykorzystujących wełnę mineralną. Nie należy ich jednak stosować w miejscach narażonych na uszkodzenia. Trzeba też pamiętać, że mogą się stosunkowo łatwo przebarwiać.

Tynki silikonowe

Najświeższa i dość często uznawana za najlepszą wśród tynków cienkowarstwowych opcja. Tynki silikonowe wykazują dużą elastyczność, trwałość i odporność na starzenie przez promieniowanie UV. Cechuje je dobra dyfuzja i zbliżona do wyrobów akrylowych niska nasiąkliwość. Jednak ich najbardziej charakterystyczną zaletą jest wysoka hydrofobizacja — wszelkie zabrudzenia są łatwe do usunięcia (np. przez deszcz), przez co określa się je mianem samoczyszczących. Dzięki temu te tynki cienkowarstwowe są tanie w utrzymaniu, gdyż nie wymagają częstych zabiegów konserwacyjnych. Sprawia to, że nadają się idealnie do wykańczania fasad budynków strefy przemysłowej i centrów miast. Dodatkową zaletą jest szeroki wybór kolorów — mogą być właściwie dowolnie barwione. Trzeba jednak pamiętać, że jest to jeden z najdroższych rodzajów tynku.

Tynki silikatowe

Znane też jako krzemianowe. Produkuje się je na bazie potasowego szkła wodnego. Dostępne są w postaci gotowej do użycia masy. Tynki silikatowe są niepalne, elastyczne i wytrzymałe (ich trwałość zwiększa się z upływem czasu). Wykazują stosunkowo dużą nasiąkliwość (choć mniejszą niż mineralne) i dyfuzję nieco niższą od silikonowych. Dzięki zasadowemu odczynowi są odporne na korozję biologiczną, przez co mogą być stosowane na budynkach narażonych na rozwój mikroorganizmów (np. w sąsiedztwie lasów, rzek lub jezior). Nadają się także na ściany ocieplane wełną mineralna. Przez wzgląd na stosunkowo wysoką alkaliczność te tynki zewnętrzne są zazwyczaj oferowane w ograniczonej do pastelowej kolorystyce. Trzeba też pamiętać o zwracaniu szczególnej uwagi na niejednorodne lub wilgotne podłoża oraz warunki atmosferyczne panujące podczas nakładania.

Tynki silikatowo-silikonowe

Stanowią masę silikatową z dodatkiem żywicy silikonowej. Taki zabieg pozwolił połączyć właściwości obu tych rodzajów. Tynki te wykazują więc wyższe pH, odporność biologiczną i właściwości samoczyszczące. Oprócz tego cechują się także dużą przepuszczalnością dwutlenku węgla i pary wodnej, trwałością kolorów i elastycznością. Są także odporne na kwaśne deszcze, niskie i wysokie temperatury (w tym także ich gwałtowne zmiany) oraz promieniowanie UV. Tynki silikatowo-silikonowe świetnie nadają się do odnawiania budynków zawilgoconych lub narażonych na zabrudzenia i korozję biologiczną.

Tynki mozaikowe

Powstałe ze zmieszania żywicy silikonowo-akrylowej lub akrylowej z różnobarwnym kruszywem naturalnym albo syntetycznym. To drugie jest jednak mniej odporne na działanie warunków atmosferycznych i promieniowania UV. Tynki te są wysoce dekoracyjne, a przy tym także elastyczne oraz odporne na zabrudzenia, na ścieranie i uszkodzenia mechaniczne. Ponadto są łatwe w czyszczeniu, co sprawia, że sprawdzają się nawet w mocno eksploatowanych lokacjach, np. przyziemiach i ciągach komunikacyjnych.

Podsumowanie

Tynki elewacyjne to nie tylko dobry sposób na zabezpieczenie ścian — mogą one bowiem stanowić imponujący element dekoracyjny. Dotyczy to zwłaszcza nowszych rodzajów tynków zewnętrznych, np. mozaikowych. Warto też pamiętać, że nie trzeba ich nakładać ręcznie — o wiele sprawniej będzie zrobić to mechanicznie, wykorzystując np. agregat tynkarski marki Kaleta.