Tynkowanie ścian wewnętrznych krok po kroku

Tynkowanie ścian jest jedną z podstawowych czynności wykonywanych przy wykańczaniu wnętrz. Umożliwia ono nie tylko nadanie powierzchni bardziej estetycznego wyglądu, ale także zabezpieczenie jej przed działaniem wilgoci. W niniejszym tekście przybliżymy, jak prawidłowo wykonać tynkowanie krok po kroku.

1. Wybór tynku

Pierwszym krokiem będzie dobór właściwego rodzaju tynku. Będzie to zależne przede wszystkim od rodzaju podłoża oraz wilgotności danego pomieszczenia. Zasadniczo najczęściej stosuje się tynki gipsowe lub cementowo-wapienne (tradycyjne). Z tych pierwszych powinno się korzystać w pomieszczeniach suchych, np. w salonie, sypialni czy pokoju dziennym. Gips reaguje bowiem źle na wysokie i stałe zawilgocenie. Jest także wrażliwy na uszkodzenia mechaniczne. Tynk gipsowy nadaje się na ściany z cegieł, pustaków ceramicznych oraz betonu komórkowego. Jest to aktualnie najczęściej wykorzystywana zaprawa. Tynki cementowo-wapienne poleca się stosować w pomieszczeniach o zwiększonej wilgotności jak kuchnie i łazienki. Zasadniczo jednak nadają się do każdego rodzaju pomieszczeń. Są jednak chropowate, co nie każdemu może odpowiadać. Znajduje także zastosowanie na ścianach wymagających grubszej warstwy zaprawy oraz narażonych na uszkodzenia mechaniczne. Zaprawy tego typu mogą być nakładane na każdy rodzaj podłoża mineralnego.

2. Przygotowanie podłoża

Czynność ta jest uniwersalna dla obu rodzajów zaprawy. Trzeba jednak pamiętać, żeby wykonać ją z dużą starannością — złe przygotowanie podłoża sprawi, że tynk będzie się gorzej trzymał i dłużej wysychał. Konieczne będzie dokładne usunięcie wszelkich zanieczyszczeń, resztek farby, tłustych plam i wykruszonych kawałków ścian, jeśli takowe się pojawiły. Po wyczyszczeniu przechodzi się do montażu profili ochronnych (koniecznie z nierdzewnych materiałów, zwłaszcza przy tynkowaniu gipsem) na narożnikach. Warto także założyć listwy tynkarskie ułatwiające pionowanie ścian — zwłaszcza przy dużych powierzchniach lub przy przygotowywaniu bazy pod płytki naścienne. Następnie należy wyrównać chłonność całej powierzchni podłoża. Zaleca się stosowanie do tego dedykowanych danemu rodzajowi tynku preparatów gruntujących. Czynność ta pozwoli zabezpieczyć ścianę i zwiększyć przyczepność masy tynkarskiej. Przy tynkowaniu ścian o dużej chłonności z zastosowaniem tynku cementowo-wapiennego należy wykonać tzw. obrzutkę. Zazwyczaj jest to mieszanina piasku i cementu (w równych proporcjach) z dodatkiem niewielkiej ilości wody. Z jej pomocą tworzy się podłoże przygotowawcze (chropowate), znacznie zwiększające przyczepność tynku. Narzuca się ją ręcznie z pomocą kielni lub pacy albo maszynowo. Trzeba jednak pamiętać, aby warstwa obrzutki była możliwie równa i szczelnie pokrywała całą ścianę.

3. Przygotowanie tynku

Również tynk wymaga odpowiedniego przygotowania, czyli rozrobienia. Należy się przy tym całkowicie trzymać wytycznych producenta, zwłaszcza dotyczących odpowiednich proporcji. Bardzo ważne jest także dokładne wymieszanie masy tynkarskiej — musi mieć jednolitą konsystencję bez jakichkolwiek grudek. Do mieszania można wykorzystać wolnostojące mieszadło lub wiertarkę z założoną końcówką mieszającą. Koniecznie trzeba pamiętać, że tak tynki gipsowe, jak i cementowo-wapienne mają trzygodzinny okres przydatności. Po tym czasie zaczynają zasychać, co wyklucza ich dalsze wykorzystanie. Zaprawę, która zaczęła się już wiązać, trzeba będzie wyrzucić, gdyż nie można jej rozrzedzać. Powinno się więc przygotowywać jednorazowo tylko taką objętość zaprawy, którą zdąży się wykorzystać przez trzy godziny.

4. Nakładanie tynku

Ogólnie rzecz biorąc, można to robić na dwa sposoby — ręcznie lub zastosować agregat do tynków maszynowych. W warunkach domowych najczęściej stosuje się pierwszą metodę. Jeśli jednak do otynkowania ma się dużą powierzchnię, tynkowanie maszynowe będzie o wiele bardziej efektywne. Jest przy tym jednak mniej precyzyjne i np. kąty i trudno dostępne zakamarki trzeba będzie poprawić ręcznie. Niezależnie od wybranej metody, tynkowanie przeprowadza się zawsze od góry do dołu. Ten sposób pozwala bowiem na osiągnięcie najlepszych rezultatów.

Potrzebne narzędzia

Do nakładania tynku potrzebne będą następujące przyrządy: gładka paca (najlepiej nierdzewna, służyć będzie do narzucania masy), łata tynkarska typu h i trapezowa (potrzebna do zaciągania i wygładzania), paca filcowa, gąbkowa lub styropianowa (do zacierania), wałek lub pędzel. Przy metodzie maszynowej konieczne będzie wyposażenie się w dostosowane do rodzaju zaprawy i intensywności pracy agregaty tynkarskie (nie za mocny ani nie za słaby).

Tynk gipsowy

Ten rodzaj tynku przeznaczony jest do jednowarstwowego nakładania. Warstwa zaprawy nie powinna przekraczać 30 mm grubości. Całość tego procesu przebiega w czterech etapach. Świetnie sprawdzają się tutaj agregaty do gładzi szpachlowej. Najpierw tynk nakłada się na całą powierzchnię pacą z metalu nierdzewnego lub agregatem. Powinno się przy tym wstępnie pilnować wypoziomowania ściany. Następnie przeprowadza się tzw. zaciąganie. Jest to wstępne wyrównanie całej tynkowanej powierzchni. Wykonuje się je zaraz po nałożeniu zaprawy, wykorzystując do tego łatę tynkarską typu H. Powinno się to robić zdecydowanymi, jednolitymi ruchami. Łatę można przesuwać w różnych kierunkach, jednak kontrolę całego procesu najlepiej jest przeprowadzać ze strony okna. Taka perspektywa najlepiej ukazuje ewentualne nierówności.  Po wykonaniu zaciągania i lekkim zawiązaniu się tynku przychodzi czas na równanie właściwe. Powinno się przy tym dokładnie obejrzeć ścianę z każdej możliwej strony, po czym usunąć wszystkie widoczne wgłębienia i nierówności. Najwygodniej robi się to z użyciem łaty trapezowej. Ostatnim etapem będzie gładzenie. Zaczyna się je od delikatnego usunięcia drobnych wgłębień i rys szpachlą powierzchniową. Następnie delikatnie zwilża się zaprawę i ostrożnie przeciera pacą filcową (bądź gąbkową). Kilka chwil później na ścianie powinno pojawić się mleczko gipsowe. W tym momencie przerywa się pracę i kończy dopiero po jego lekkim zmatowieniu. Gdy to nastąpi, można spokojnie dokończyć wygładzanie. Owo mleczko umożliwia usunięcie wszystkich delikatnych nierówności.

Tynk cementowo-wapienny

W tym przypadku konieczne jest położenie dwóch lub nawet trzech warstw. Łącznie będą one miały grubość około 40 mm. Warto pamiętać, żeby nie kłaść ich zbyt grubo, gdyż sprzyja to pękaniu. Tynkowanie jest tutaj nieco trudniejsze, gdyż każda warstwa będzie mieć nieco inną konsystencję. Nakładanie odbywa się w trzech etapach. Pierwszym będzie wspomniana już wcześniej obrzutka, czyli wykonanie pierwszej warstwy. Masa musi być dość gęsta, aby stanowiła mocną bazę. Przed przystąpieniem do kolejnego etapu trzeba zaczekać, aż obrzutka całkowicie wyschnie — minimum 24 godziny. Gdyby przeschła za bardzo, należy ją delikatnie zwilżyć wodą na kilka godzin przed wznowieniem pracy. Następnie wykonuje się drugą warstwę, czyli tzw. narzut. Stosuje się tutaj rzadszą masę, ale nie może być ona lejąca. Nanoszenie jej odbywa się z wykorzystaniem pacy lub kielni albo agregatu. Na tym etapie niezwykle ważne jest dokładne wyznaczenie odpowiedniej płaszczyzny — sprawdzą się tutaj wspomniane wcześniej listwy. Masą pokrywa się całą ścianę równomiernie. Następnie wyrównuje się całą warstwę, wykonując zygzakowaty ruch pacą. Należy przy tym pamiętać o zachowaniu jednego kierunku pracy. Później zostawiamy zaprawę do wyschnięcia. Na koniec wykonuje się zacieranie lub gładzenie, pozwalające usunąć wszelkie nierówności. Zacieranie dotyczy przede wszystkim tynków dwuwarstwowych. Przy trójwarstwowych ostatnią warstwę stanowi gładź. Masa ta powinna być rzadka, a nawet lekko lejąca. Nakłada się ją po wyschnięciu narzutu i dokładnie wyrównuje. Warstwa ta jest najcieńsza — jej grubość to 2 do 6 mm. Wykorzystuje się do tego pacę. Następnie czeka się, aż całość dokładnie wyschnie i można przystąpić do malowania lub klejenia płytek. Jak długo należy czekać? To zależy od grubości warstwy. Zasadniczo przyjmuje się, że 1 mm schnie 24 godziny. Trzeba będzie więc zaczekać przynajmniej kilka lub kilkanaście dni.

Podsumowanie

Tynkowanie ścian wewnętrznych wymaga dokładnego przygotowania zarówno zaprawy, jak i podłoża. Niezależnie od wybranej metody należy robić to starannie i z zachowaniem zaleceń producenta zaprawy, szczególnie tych dotyczących proporcji. Właściwe wykonanie tej pracy wymaga wprawy i jeśli nie czujesz się na siłach, warto zostawić to fachowcom.